ماجراهای من و خودم!

+:)

الآن میخواید بگید کار خوبی نیست که اونها از مال شبهه ناک پرهیز میکنند و بهتره به حد فقه قناعت کنند؟

البته اگر منظورت رو درست حدس زده باشم.

البته نمیشه اسمشو گذاشت غیر اخلاقی! شاید بهتره بگیم کف اخلاقه برخی شرعیات.

ولی اسلام کلا میگه ابزار و هدف مستقل از هم بررسی میشن. 

نمیدونم شاید اشتباه فهمیدم. که اگر همون رو فرمودید درسته.

باشه چشم اگر دیدم.

شما میگید هرچیزی که منو به هدفم برسونه خوبه مگر اینکه با هدف دیگری در تناقض قرار بگیره. این جمله‌ی شما باعث میشه آدمها اهدافشون رو اولویت بندی کنند و وسیله‌ها رو توجیه کنند در حالی که اصل جمله داره میگه هدف و وسیله دو موردِ کاملا منفک از هم هستند و کاملا جدا از هم باید ارزش‌گذاری بشن. مثلا یک وقتی هست یکی از دوستانتون در مقابل خانواده شما قرار گرفته. شما میدونید که حق با دوست شما است اما اگر از او حمایت کنید و از خانواده خودتون حمایت نکنید در خانواده شما فاجعه‌ای به بار میاد و همه از هم دور میشن و چه و چه. در حالی که اگر از دوستتون دفاع نکنید و حقیقت رو نگید بلای خاصی سرِ اون دوست نمیاد. یا اینکه در بدترین حالت میره و دوستیش با شما قطع میشه که خب رفتنش نسبت به فاجعه‌ای که در زندگی شما رخ میده بی‌اهمیته. یه هدف من اینه که از جنجال خانوادگی پیشگیری کنم و یه هدفم هم اینه که دوستیم قطع نشه. ولی این دو هدف رو کنار هم بذارید. می‌بینید که رسیدن به اولی خیلی ارزشمندتره و لولویت بیشتری داره.منطقی ترین راه اینه که از دوستم حمایت نکنم و خانواده‌م رو حمایت کنم.  در حالی که این جمله میگه مهم نیست که هدف تو چیه و چقدر ارزش داره، مهم اینه که وسیله‌ای که به کار می‌بری فی نفسه درست باشه.سکوت در برابر حق فی نفسه و مستقل از هدف کار ناپسندیه پس مهم نیست که باهاش چی به دست میاری، از این وسیله استفاده نکن.

اگر قرار باشه با تفسیر شما جمله رو معنی کنیم در هر شرایطی میتونیم ارزشها و اهدافمون رو اولویت بندی کنیم. گاهی می‌بینید که وسیله‌ی نامطلوب شما رو به اهداف بسیاااار ارزشمندی میرسونه که ارزش داره از یه سری از ارزشهاتون که اولویت کمی دارند کوتاه بیاید و اون وسیله رو امتحانش کنید.

کلا این تفسیر صحیح به نظرم نمیاد. این جمله میخواد استقلال ارزش هدف و وسیله رو بگه. نه وابستگیشون به هم.

میزون میشه ان‌شالله :)

در باقی موارد هم قبلا گفتم اصل کلی بر اینه.(من حواسم بود استثنائاتی هست و برای همین در پست هم نوشتم قانون کلی بر اینه.) هیچ چیزی در اسلام مطلق صفر و یک نیست. کلیت بر اینه اما استثنا هم هست.

خب علمای اخلاق دروغ مصلحتی رو اصلا توجیه نمیکنند و میگن غلطه. تو گوش بچه زدن غلطه و حق ندادن به حقدار موقعی که برامون ضرر ایجاد میشه، مثل مثال دوست و خانواده هم غلطه! 

اما اضطرار برای خوردن گوشت حرام قاعده فقهیه نه اخلاقی! هوم؟

نمیدونم. ولی کلیت مسئله اینه دیگه. حالا شما میخواید یه جور دیگه توجیه کنید بکنید. مهم اینه که آخرش به همین کلیت می رسید.  درسته؟ 

اما استثنا همیشه هست قطعا. اما این استثنائات تا جایی که میدونم تشخیصش با عالم هست نه با هر مکلف که خودش تشخیص بده هدف وسیله رو توجیه بکنه یا نه!(این نظر شخصی است)

وگرنه حرف شما همون حرف شهید مطهری رو نتیجه میده در هر حال.

تعیین مصداق هم با مکلف باشه.

باشه.

ولی شما جمله شهید مطهری رو به طور مطلق و بدون تبصره نگاه کنید. و جمله خودتون رو به طور مطلق و بدون تبصره.

بار ارزشی کدوم بیشتر میشه؟

اگر بنا به تبصره زدن باشه که مشکل هر دو جمله قابل رفعه ولی بدون تبصره کدوم جمله به لحاظ ارزشی صحیح‌تره؟

استقلالِ هدف و وسیله برای ارزش‌گذاری؟ یا وابستگیِ ارزش وسیله به ارزش هدف؟

من هم همینطور.خداحافظتون.

نگاه عقلی یعنی نگاه منفعت طلب.

اما نگاه منطقی، شما منطق خودتون رو با ارزشهاتون دارید میسنجید. یعنی اگر هدفی عاری از ارزش باشه به نظرتون منطقی نمیاد! درسته؟ یه تناقضی وجود داره اینجا.(حالا به این نپردازیم بحث پیچیده میشه)

شما اصلا به این جمله فکر کردید که گفتم وسیله و هدف ارزشگذاری مستقل دارند و نه وابسته؟ جمله شهید مطهری اینو میگه.

ولی شما میگید ارزش وسیله وابسته به هدفه.

تفاوت اینجاست.

سوال اخرتون وسیله‌ی بد یعنی وسیله ای که مخالف نظام ارزشی ما باشه. چه ما رو در راه رسیدن به هدف کمک بکند و چه نکند. یعنی مسلم بن عقیل، ابن زیاد رو در خانه هانی نمی کشه چون ترور در اسلام مذمومه در حالی که هدفش از کشتن ابن زیاد نجات بنی بشر بود! اما هدفش وسیله رو توجیه نکرد.

این یک وسیله‌ی بد برای یک هدف بسیار خوب بود. هدف عالی، بیست، جامع، کامل، همه‌جانبه. اما ارزشگذاری وسیله مستقل از هدف اتفاق میفته. ترور در اسلام ناصحیح است. پس ارزش هدف هرقدر هم زیاد باشه نمیتونه برای وسیله ارزش بخره و توجیهش کنه.

بخش اول حرفتون هم واردش نشیم یه بحث جدید میشه. ولی این حرفتون اونی نبود که من گفتم. با این حال نگاه عقلی ارزش محور نیست. منفعت محوره.

ببینید دست زدن به نامحرم هیچ وقت ارزش نمیشه! این نجات جان اوست که ارزشه. در هر حال اثر تکوینیش رو داره دیگه. یعنی منطقاً با چیزهایی که به ما آموخته‌اند باید اثرش رو داشته باشه.

خوردن گوشت مردار ارزش و خوب نمیشه، بقای جان و حفظ جانه که ارزشه وگرنه اثر خوردن مردار بر جان آدم خواهد ماند. یعنی ارزش و ضد ارزشش تغییر نمیکنه بلکه لازم میشه که ازش چشم پوشید.

بعدم قبلا هم گفتم. اینها قواعد فقهیه نه اخلاقی. تو فقه داریم اهم و مهم. یا لاضرر و لاضرار. یعنی چیزی که تو فقه نیست مجاز نیست. اینطوری نیست که منِ مکلف همونطور که تشخیص حلیت موسیقی به گردنم گذاشته شده تشخیص اهم و مهم فقهی هم به گردنم باشه. نه. این تشخیصات فقهی فقط از جانب عالم است.و این جمله‌ی شهید مطهری از جنبه اخلاقی بررسی کرده و نه فقهی.

حالا در کل من فهمیدم چی گفتید. و منطقی هم بود. اما جمله شهید مطهری رو همچنان ارزشی‌ می‌بینم و غیرمنطقی هم نمی‌بینمش. اما جمله شما منطقیه و در عین حال کاملاً غیر ارزشی.

ممنون که گفتگو کردیم. دقت خوبی کردید به این جمله. برای من ارزشمند بود واقعا.